در این گزارش آمده است: اولین دستور کار اولین جلسه شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان در سال 1400 به بررسی "شیوه نامه سنجش الكترونيكي پایان دوره ها" یا همان آزمون الکترونیکی اختصاص یافت که توسط کمیسیون آموزش، پژوهش، آزمون و انتشارات تدوین و پیشنهاد شده بود.

آغاز به کار شورای مرکزی با یک دستور کار آموزشی امید یک سال پربار علمی-آموزشی در سازمان را ایجاد کرد. شیوه نامه سنجش الكترونيكي پایان دوره‌ها بخشی از راهبرد آموزش مستمر است که در دوره قبلی کمیسیون آموزش پایه‌گذاری شده است. در این نوشتار، خلاصه‌ای از اقدامات قبلی و برنامه‌های کمیسیون در سال 1400 ارائه می‌شود.

تبدیل سازمان نظام مهندسی ساختمان به یک سازمان علمی-حرفه‌ای شاخص در صنعت ساختمان و مورد اعتماد جامعه، نیازمند داشتن اعضای حرفه‌مند عالم است که بتواند کلیه نیازهای جامعه در بخش ساختمان را مستند به مبانی علمی و در نظر گرفتن جنبه‌های زیباشناختی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایران اسلامی و در یک محیط اخلاق‌مدار برآورده کنند.

هر فردی می‌تواند در جنبه‌های مختلف اخلاق‌مداری، حرفه‌مندی، فعالیت تخصصی تیمی و رویارویی‌های اجتماعی آموزش ببیند. سپس، با عملیاتی کردن آموزش‌ها و پیگیری بازخوردها در جهت آموزش بیشتر و ارتقای خود اقدام کند. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و پیدایش مسایل جدید، این فرآیند یک کار مستمر در طول عمر است. از این رو، در دین اسلام، آموزش مستمر (از گهواره تا گور) یک ارزش تلقی می‌شود و یونسکو یادگیری مادام‌العمر را به عنوان یک مفهوم اساسی برای کشورهای توسعه‌یافته و در حال‌ توسعه برای اعمال در سیاست‌های آموزشی آنها می‌داند.

از این رو، در سال 1396، نهادینه کردن آموزش مستمر در جامعه مهندسی به منظور بروزرسانی دانش فنی و احراز صلاحیت  مهندسی به عنوان یکی از اهداف اصلی کمیسیون آموزش قرار گرفت و این موضوع به هیات عمومی سال 1397 ارائه شد و در قالب بند 7 قطعنامه اجلاس بیست و یکم مصوب شد.

بند 7 : به جهت رشد و ارتقای دانش و مهارت اعضای سازمان، هیأت عمومی از شورای مرکزی می‌خواهد نسبت به تهیه نظام نامه راهبردی آموزش مستمر به عنوان یک برنامه جامع آموزشی با رویکرد کاربردی و با تأکید بر توجه ویژه به آموزش عملی اقدام کند تا ضمن بهینه کردن نحوه آموزش در طراحی، نظارت و اجرا این آموزشها در مراحل ورود به حرفه، ارتقای پایه، تمدید پروانه مورد تأکید و اجرا قرار گیرد.

 

1- مستبدانه: مدیر خود را مافوق افراد تلقی کرده و با اعمال قدرت و تنبیه فرآیند آموزش را انجام می‌دهد. 

2- کنترل و ارزیابی: بر اساس آیین‌نامه‌ها و مقررات انجام می‌گیرد. با توجه به دستوری بودن مقررات، کاربرد این فرآیند، آموزش‌ها را در حد رفع تکلیف باقی نگه می‌دارد. 

3- مشارکتی: وظیفه مدیر ایجاد بسترهای لازم است. فرآیند آموزش با در نظر گرفتن نیازها و انگیزهای افراد صورت می‌گیرد. در راهکار مذکور، مدیر علاوه بر استفاده از قانون و مقررات به افراد ارزش و شخصیت می‌دهد و از ایده‌ها و نوآوری‌های افراد استفاده می‌کند.

پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد که ترکیب شیوهای دوم و سوم در ایران نتیجه بهتری دارد. هرچند کلاس ها و دوره های ارتقای پایه برنامه‌ریزی و برگزار می شوند ولی در صورت برگزاری آزمونهای استاندارد مستمر، الزام به حضور در دوره می‌تواند حذف شود و مهندسین می‌توانند به صورت شخصی آموزش ببینند. بر این اساس، فرآیند آموزش مستمر از دیدگاه فردی به صورت زیر خواهد بود:بخش دوم: اقدامات انجام شده

 

پس از تدوین راهبرد آموزش، بخش عمده ای از وقت کمیسیون صرف به‌روز رسانی سرفصل‌های آموزشی شد. این کار طی جلسات متعدد با گروه‌های تخصصی شورای مرکزی و کمیته‌های تخصصی در دفتر مقررات ملی انجام گرفت. امید است با ابلاغ سرفصل‌های مذکور آموزش‌های کاربردی‌تری درسازمان انجام شود. بخش دیگری از کار نیز به پیشنهادات اصلاحی شیوه‌نامه‌های صدور، تمدید و ارتقای پایه مهندسی، اعطای صلاحیت آموزش و صدور فعالیت مجری آموزش اختصاص یافته است. آخرین اقدام نیز پیشنهاد شیوه نامه سنجش الكترونيكي پایان دوره‌ها بود.

راه اندازی سامانه آموزش الکترونیک، LMS، در سازمان و برگزاری دوره‌های آموزشی مجازی با همکاری استانها بخش دیگری از اقدامات عملی سازمان در زمینه آموزش بوده است. آخرین این رخدادها، وبینار بین‌المللی فناوری میراگرها و جداگرهای لرزه‌ای بود که از سوی دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان و همکاری جامعه جداگرهای لرزه‌ای ژاپن و شورای مرکزی برگزار شد.

رصد میزان پیشرفت برنامه‌ها و یا تحقق اهداف نیازمند ارزیابی مستمر فرآیندها و افراد است. این کار باید توسط یک سامانه جامع انجام شود. این سامانه می‌تواند در ارزیابی‌ از نتایج آزمون کتبی، آزمون الکترونیکی، نظارت مضاعف بر طراحی، نظارت و اجرا و نظارت ماده 35، پرسشنامه، مسابقه و موارد مشابه و خود ارزیابی با استفاده از بانک سوالات استاندارد استفاده کند. 

شیوه نامه سنجش الكترونيكي پایان دوره‌ها به عنوان بخشی از راهبرد آموزش مستمر و همچنین الزام  قانونی در ماده 6 شیوه‌نامه صدور، تمدید و ارتقای پایه مهندسی تدوین شده است. لازم به ذکر است که شیوه‌نامه صدور، تمدید و ارتقای پایه مهندسی نیز در سال 1397 با همکاری کمیسیون آموزش و دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان و اصلاح گردید و بخشی از برنامه آموزش مستمر در قالب تدوین یا اصلاح قوانین، دستورالعملها و شیوه‌نامه‌ها است.

ماده 6 - سنجش پایان دوره ها

1-6- سازمان پیشنهاد شیوه سنجش پایان دوره‌ها از قبیل برگزاری آزمون‌های پایان دوره به صورت الکترونیکی، متمرکز استانی یا کشوری، تستی یا تشریحی، تعداد سئوالات، نحوه طرح سئوال، تصحیح اوراق و حدنصاب قبولی یا ارئه پروژه، امتیاز حضور در دوره و سایر موارد را به دفتر ارائه کرده تا پس از تایید، توسط دفتر به استان ها ابلاغ شود.

2-6 - سازمان استان‌ها، متولی برگزاری و اجرای سنجش پایان دوره های آموزشی در هر استان هستند.

 

مهمترین اهداف تدوین شیوه نامه سنجش الكترونيكي پایان دوره‌ها را می‌توان به صورت زیر عنوان کرد:

* برآوره شدن الزامات قانونی

* حذف فرآیندهای کاغذی و ایجاد فرآیندهای الکترونیکی و افزایش سرعت و دقت برگزاری آزمون

* ارزیابی استاندارد داوطلبین 

* استفاده از ظرفیت مدرسین با تجربه مناطق مختلف

* حرکت به سوی تدوین بانک سوالات استاندارد

* آموزش مستمر بر پایه آزمونهای دوره ای اختیاری و آزمونهای میان دوره‌ای

* امکان نظارت آنلاین بر آزمونها

 

در این شیوه‌نامه موضوعات شامل طراحی سئوالات، انواع سئوالات، ثبت نام داوطلبین، برگزاری آزمون، ارزیابی و اعلام نتایج و صدور گواهینامه پایان دوره تعیین تکلیف شده‌اند.

تصویب و ابلاغ شیوه‌نامه‌های پیشنهادی نیاز به پیگیری و تعامل با دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان در سال جاری دارد. همچنین براساس مصوبه کمیسیون در سال جاری برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه مدرسین دوره‌های ارتقای پایه به منظور همسان‌سازی آموزش‌ها بر اساس سرفصل‌های تصحیح شده و پرورش و افزایش سطح علمی مدرسین استانهای مختلف پیگیری خواهد شد. افزون بر این، پیگیری تدوین منابع آموزشی در سرفصل‌های مختلف در دستور کار کمیسیون قرار گرفته است. یکی دیگر از دستور کارهای کمیسیون راه‌اندازی سامانه جامع اطلاع‌رسانی رخدادهای آموزشی سازمان و سازمان‌های استان‌ها است. این کار سبب استفاده از ظرفیت مشترک استانها در موضوع آموزش خواهد شد.