به گزارش روابط عمومی سازمان، جلسه گروه تخصصى مکانیک شوراى مركزى هشتم آذرماه جاری به صورت حضورى و مجازى بادستورکار «جلسه مشترک با کارگروه گاز و تعیین خط مشی کارگروه» در محل سازمان نظام مهندسی ساختمان  برگزار شد.

 

در این جلسه اعضای این کارگروه تخصصی، نظرات خود را درباره دستور کار جلسه مطرح کردند.

 

 

 به گزارش روابط عمومی سازمان، مهندس خرم که برای بازدید از سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی به مشهد مقدس رفته بود، در جمع پرسنل این سازمان خواهان توجه هرچه بیشتر به مباحث انرژی و اجرایی کردن این مباحث در ساخت و سازهای شهری شد.

رئیس شورای مرکزی سازمان که در ابتدای دوره آشنایی با مباحث بهینه‌سازی انرژی با نگاه به مدیریت سبز سخن می‌گفت، طرح های آمایش سرزمینی و طرح های جامع بخش و فرابخش را حلقه مفقوده توسعه کشور عنوان کرد و گفت: طبق پیش‌بینی طرح آمایش سرزمین مصوب در سال 53 به دلیل وجود ذخایر نفت و گاز و اتصال به آبهای آزاد و بهره گیری  از حمل و نقل دریایی مقرر بود تا سال 78 حدود 25 میلیون نفر در مناطق شمالی خلیج فارس و دریای عمان ساکن باشند که این رقم به دلیل عدم توجه به طرح آمایش سرزمین و توسعه نامتوازن صنایع و آسیب‌های فراوان به محیط زیست جمعیت این مناطق در حال حاضر 2/5 میلیون نفر است، که این امر به خوبی ضرورت توجه به طرح‌های آمایش سرزمینی را نشان می‌دهد.

وزیر اسبق راه و ترابری، تعلل در اجرای تصمیمات درست را یکی دیگر از آسیب‌های موجود در فرایند مدیریت دانست که باعث تاخیر فراوان در اجرای پروژه‌ها در تمامی سطوح می‌شود. 

مهندس خرم اظهارداشت: تاخیر در اجرا و تکمیل پروژه ها باعث ایجاد هدر رفت فراوان منابع مالی، انسانی و زیست محیطی شده و هزینه نهایی را بسیار افزایش خواهد داد. 

وی خواهان توجه بیش از پیش مدیران تصمیم‌گیر و جامعه مهندسی به عنوان مجریان پروژه های عمرانی به این مهم شده و افزایش بهره وری را در گرو برنامه ریزی صحیح و اجرای به موقع آن دانست.

در پایان با تاکید بر اهمیت مبحث 19 مقررات ملی ساختمان از سازمان نظام مهندسی استان خواست تا در راستای اجرایی شدن این مبحث در تمامی پروژه‌های ساختمانی در کوتاه‌ترین زمان ممکن و تا پایان سال جاری اقدام کند.

 در این دوره مهندس طاهری اصل رئیس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیط زیست شورای مرکزی مطالبی را جهت آشنایی با مباحث بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان با نگاه به مدیریت سبز در دو بخش ارائه کرد.

مهندس طاهری اصل با اشاره به میزان بالای سرانه مصرف انرژی‌ در کشور، عدم توجه به مدیریت صحیح منابع انرژی و استفاده اندک از انرژی‌های تجدیدپذیر و سبز را باعث خسارت‌های جبران ناپذیر در کشور دانست. 

وی توجه بیش از پیش به مبحث بهینه‌سازی انرژی و مدیریت صحیح منابع را ضرورت حال حاضر کشور دانست که از سطوح تصمیم‌گیری کلان تا مصرف‌کنندگان خرد باید آن را در نظر بگیرند.

در این دوره چهار ساعته مهندس طاهری اصل راهکارهای کاربردی به منظور آشنایی با مباحث بهره وری انرژی را برای پرسنل سازمان نظام مهندسی ساختمان استان بیان کرد.

تجلیل از مهندسان پیشکسوت جامعه مهندسی استان 

در ادامه برنامه رئیس شورای مرکزی در شهر مشهد، با شش تن از پیشکسوتان جامعه مهندسی استان دیدار و با گرامیداشت دستاوردهای یک عمر فعالیت مهندسی از زحمات ایشان قدردانی کرد.

دیدار با خانواده مرحوم دکتر فرشیدیانفر ، مهندس نقیبی بیدختی ، مهندس محمدرضا رئیسی، مهندس کامران دیسفانی، مهندس دیشیدی و دکتر اخوان عبداللهیان برنامه انتهایی روز اول سفر مهندس خرم به مشهد بود.

در این دیدارها مهندس خرم با بیان اینکه پیشکسوتان ستون‌های رفیع جامعه مهندسی هستند، دستاوردهای سترگ ایشان را مرهون تلاش همراه با صداقت، درایت و دلسوزی دانست و حضور ایشان را مایه افتخار جامعه مهندسی برشمرد.

رئیس شورای مرکزی نقش خانواده و همسران ایشان را در رسیدن به این جایگاه بسیار مهم توصیف کرد و گفت بدون پشتیبانی، همراهی و همدلی خانواده در پیمودن این مسیر سخت و طولانی، امروز چنین شان و منزلتی به دست نمی‌آمد.

مهندس خرم در دیدار با خانواده زنده‌یاد دکتر فرشیدیانفر نیز ضمن گرامیداشت یاد و خاطره آن مرحوم خدمات ایشان در حوزه صنعت و مهندسی ساختمان ماندگار و کم‌نظیر توصیف کرده و فقدان ایشان را خسارتی بزرگ برای جامعه مهندسی دانست.

در این دیدارها لوح یادبودی و هدایایی به پاس خدمات ارزنده‌ی ایشان اهدا شد.

دیدار با هیأت مدیره و بازرسان نظام مهندسی خراسان رضوی

در ادامه این سفر، اعضای هیات مدیره و بازرسان سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی با مهندس احمد خرم، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان (کشور) دیدار و درباره مسایل مختلف گفتگو کردند.

در ابتدای این دیدار که به میزبانی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان برگزار شد، مهندس بشیر رئیس سازمان ضمن خوشامدگویی به مهندس خرم و هیأت همراه به بیان دغدغه‌ها و مشکلات جامعه مهندسی استان پرداخت.

 مهندس بشیر بحث تعارض منافع و نحوه مشارکت سازمان در بحث اقدام ملی مسکن را دغدغه‌های مهم سازمان عنوان کرد و خواهان شفاف‌سازی تعارض منافع برای اعضای هیأت مدیره، گروه‌ها و کمیسیون‌های تخصصی، بازرسان و کارشناسان سازمان شد. وی با بیان مشکلات ایجاد شده بخصوص در شهرهای کوچک پیشنهاد داد تا این اجرای موضوع تا تعیین تکلیف اصلاح قانون نظام مهندسی متوقف شود.

رئیس سازمان همچنین مشارکت سازمان در راستای اجرای طرح اقدام ملی مسکن بدون در نظر گرفتن منافع جامعه مهندسی و سازمان‌های استان را غیرقابل قبول خواند و خواهان اخذ درصدی از حق قانونی جهت صدور شناسنامه فنی و ملکی شد.

در ادامه هر یک از اعضای هیأت مدیره و نماینده بازرسان سازمان به بیان دغدغه‌ها و معضلات موجود پرداختند.

در همین حال، مهندس جنتی‌پور عضو شورای مرکزی و عضو هیأت مدیره نظام مهندسی خراسان رضوی در دوره هشتم ضمن بیان خلاصه‌ای از اقدامات انجام شده در این دوره شورای مرکزی در جهت اصلاح نظام نامه‌ها، قوانین و مباحث مقررات ملی، توجه مهندس خرم به حل و فصل اختلافات در سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها را مزیتی بزرگ در این دوره دانست. 

مهندس جنتی پور گفت هیچ درخواست و مکاتبه‌ای نبوده که مهندس خرم در مدت حداکثر یک هفته پاسخ نداده باشند.

 وی ضمن قدردانی از حضور رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در استان خراسان رضوی این حضور را فرصتی مغتنم جهت آشنایی بی‌واسطه با مشکلات و دغدغه‌های جامعه مهندسی استان دانست.

در ادامه مهندس خرم پس از استماع سخنان حاضرین با بیان اینکه آنچه نفع عموم مردم در آن است، حق است و ماندنی از تمامی منتخبین جامعه مهندسی خواست تا در تصمیم‌گیری و اقدامات انجام شده خیر همگانی را مدنظر داشته باشند.

وی با بیان اینکه خسارت‌ها و بحران‌های موجود در کشور ناشی از نگاه وظیفه‌گرا در مدیریت است، اظهارداشت: این نگاه به مدیریت رفع تکلیف ختم می شود و خواهان توجه جدی به نتیجه اقدامات در فرایند تصمیم‌گیری شد و افزود: نتیجه هر تصمیمی باید قبل از اقدام کاملا روشن و قابل دستیابی باشد.

وزیر اسبق راه و ترابری به نقش مشاور و مطالعات میدانی در بحث مدیریت اشاره کرد و گفت: اقدامات در هر حوزه باید پروژه محور باشد. پروژه تعریف کنید و با استفاده از مشاوران کاردان و انجام مطالعات دقیق با در نظر گرفتن تمام جوانب تا حصول نتیجه نسبت به ادراه مجموعه تحت مدیریت خود اقدام کنید.

رئیس شورای مرکزی نظام مهندسی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع تعارض منافع پرداخت و خاطرنشان کرد: در یک سال اخیر بارها با وزارت راه و شهرسازی مکاتبه صورت گرفته و در جلسات متعدد درخواست سازمان مبنی بر عدم اقدام وزارت در این خصوص تا جمع‌بندی نهایی با سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور به ایشان انتقال داده شد.

مهندس خرم از جلسه خود، چند روز قبل از ابلاغ این دستورالعمل با وزیر سابق راه و شهرسازی و معاونت امور مسکن و ساختمان خبر داد و اظهارداشت: متاسفانه برخلاف قول مساعدی که در آن جلسه داده شد، دستورالعمل تعارض منافع به همان شکل ابلاغ گردید

وی ادامه داد: البته در رابطه با این موضوع توسط وزير سابق محترم از بنده سوال شد كه نظر شما در رابطه با تعارض منافع چيست و توضيح لازم ارائه شد مبنی بر اینکه روسای سازمان استان‌ها بدليل تمام وقت بودن تعارض منافع شامل می شود ولى اعضای هیات مدیره باتوجه به اينكه هفته اى ٢ تا ٤ ساعت فعاليت دارند، مشمول تعارض منافع نبايد باشند و براى آنها نرم و حد و حدودى در سقف ظرفيتي كه دارند بايد اجازه داد. از سوی دیگر، هر محروميتى كه ايجاد مى شود بايد حق محروميت ديده و جبران شود. بر همین اساس آقاى مهندس اسلامى وزیر سابق محترم خطاب به آقاى دكتر محمودزاده معاون محترم امور مسکن و ساختمان فرمودند اين نكات قابل تامل است. لذا تقاضا كرديم كه قبل از ابلاغ هر مصوبه و بخشنامه و دستورالعملى نظر سازمان نظام مهندسى كشور لحاظ شود.

مهندس خرم تصریح کرد: همچنین به اين نكته تاكيد شد كه وزارت راه و شهرسازى مصوبات، دستورالعمل و بخشنامه ها را بايد به سازمان نظام كشور ابلاغ كند و اختيار ابلاغ به سازمان استانها در آئین نامه اجرايى قانون به سازمان استان ها توسط رئيس سازمان كشور طبق بند ذ ماده ١١٦ بايد انجام شود ولى دو روز بعد بخشنامه بدون لحاظ موارد فوق الذكر ابلاغ شد و پس از ابلاغ تا پایان زمان دولت دوازدهم پیگیری های متعدد انجام شده بی پاسخ ماند.

نظرات سازمان نظام مهندسی کشور اینگونه بیان شد:

-روسای سازمان‌ها حق هیچگونه امضایی در حیطه خدمات مهندسی ندارند.

-اعضای هیأت مدیره به میزان میانگین کارکرد هر استان مجاز به کار هستند.

-در صورت محروم شدن کامل از استفاده از پروانه باید در ازای آن حق الزحمه به این افراد پرداخت شود چرا که استفاده از پروانه از حقوق مکتسبه افراد است و نمی‌توان کسی را از این حق محروم کرد.

مهندس خرم در ادامه به بحث طرح اقدام ملی مسکن پرداخت و گفت: طی آخرین تفاهم‌نامه منعقد شده منافع سازمان‌های نظام مهندسی تامین شده بويژه درآمد مربوط به حق الزحمه شناسنامه فني ملكى و همان تفاهم نامه ملاک عمل می باشد و در این خصوص به صورت رسمی مکاتبه انجام خواهد شد.

وی همچنین از نهایی شدن شرح خدمات در سه رشته نقشه برداری، شهرسازی و ترافیک خبر داد و گفت طی هفته آینده ابلاغات هر سه رشته انجام خواهد شد.

رئیس شورای مرکزی در پایان با بیان اینکه از ابتدای شروع به کار در این سمت اصل را بر همکاری،‌ همفکری و گفتگو با تمامی ارگان‌ها گذاشته است، گفت: هیچ مشکلی با ایجاد تنش و دعاوی در دادگاه‌ها به سرانجام مطلوب نخواهد رسید.

به گفته وی، منافع جامعه مهندسی ایجاب می‌کند ضمن پایداری بر مواضع و خواسته های به حق جامعه مهندسی با نهادهای حاکمیتی و تصمیم‌گیر از قبیل مجلس شورای اسلامی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها مسیر گفتگو، تعامل و تفاهم را در پیش گرفت.

وی از تمامی اعضای هیأت مدیره خواست تا با پرهیز از اختلافات و فراوش کردن رقابت‌های انتخاباتی نهایت با همدلی، همفکری، هماهنگی و همکاری با یکدیگر در راستای برآوردن وعده‌ها و خدمت به جامعه مهندسی استان و حل مشکلات و گرفتاری های مردم داشته باشند.

تمدید فعالیت دفتر منطقه ای شرق

تفاهم نامه فعالیت دفتر منطقه‌ای شمال شرق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تمدید شد. مراسم امضای این تفاهم‌نامه با حضور دکتر شکرچی‌زاده رییس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی، مهندس خرم رییس شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان، مهندس نژادصفوی مدیرکل راه و شهرسازی خراسان رضوی، مهندس بشیر رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی و جمعی از اعضای هیأت‌مدیره سازمان استان، مهندس جنتی‌پور عضو شورای مرکزی و مهندس طاهری اصل رییس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیط زیست شورای مرکزی و به میزبانی اداره کل راه و شهرسازی استان برگزار شد.

در ابتدای این دیدار مهندس مهردوست عضو هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی استان گزارشی کوتاه از فعالیت‌های ده ساله مرکز ارایه کرد.

از جمله مواردی را که مقرر شد در دستور کار اجرایی در آغاز فعالیت مجدد دفتر قرار گیرد، می توان موارد زیر نام برد:

- پایش وارزیابی ساختمان ها در مبحث انرژی، نظارت و کنترل ویرایش جدید مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان،

- بررسی نحوه اجرای صحیح استاندارد 2800 و پیوست ششم 

- کنترل و بررسی ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد معلول جسمی و حرکتی  

- تشکیل کمیته های مشترک با سازمان ها وادارات  دخیل  در کنترل و اجرای مباحث مقررات ملی ساختمان و استفاده از متخصصین استان در تهیه ضوابط وکنترل دستور العمل ها اجرایی مرتبط

- توسعه شبکه شتاب نگاری مشهد و استان و درصورت اماده شدن زیر ساخت ها ،راه انداری سامانه پاسخ سریع زلزله در شهر مشهد

- ارایه پیشنهاد راه کار و دستوالعمل برای ساخت و ساز درحریم و نواحی منتهی به گسل ها با توجه به ساختگاه شهر مشهد

- برگزاری رویداد های منطقه ای و ملی پژوهشی و آموزشی در شهر مشهد

ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال با روش‌های سنتی غیرممکن است

رییس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی در ابتدای سخنان خود با اشاره به وجود دفتر منطقه‌ای شمال شرق کشور در مشهد به عنوان یکی از فعالترین دفاتر، آن را امتیاز بزرگی برای استان برشمرد و خواهان انعکاس ظرفیت‌های علمی و فنی جامعه دانشگاهی و مهندسی استان از طریق این دفتر به مرکز تحقیقات جهت همکاری‌های آتی شد.

وی با بیان خلاصه‌ای از عملکرد مرکز تحقیقات در سال‌های اخیر، از بازنگری در تمامی مباحث در شورای تدوین این مرکز خبر داد و افزود: متاسفانه برخی از این ویرایش‌ها به مرحله ابلاغ رسمی نرسیده و در فرایندهای وزارتخانه معطل مانده است.

رئیس مرکز تحقیقات با اشاره به طرح جهش مسکن، ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال با روش‌های سنتی را غیرممکن دانست و گفت: این مرکز در راستای وظایف محول شده شرکت‌هایی که توان صنعتی‌سازی دارند، را شناسایی کرده که طی بررسی‌های بعمل آمده ظرفیت بسیار خوبی در مجموع برای ورود به صنعتی‌سازی مسکن در این رابطه شناسایی شده است.

وی در پایان خواهان همکاری دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور با مرکز تحقیقات در راستای پیشبرد روش‌های نوین در ساخت مسکن و همچنین بررسی راه‌های مقابله با پدیده فرونشست زمین در مناطق مختلف کشور شد.

همچنین مهندس نژادصفوی مدیرکل رفضای شهرسازی و معماری در این دیدار با اشاره به وجود بارگاه منور رضوی در مشهد، خواهان توجه هرچه بیشتر به معماری و شهرسازی متناسب با الگوهای ایرانی و اسلامی شد. 

مدیرکل راه و شهرسازی استان با ارائه آماری از نیمه بادوام و کم‌دوام مشهد تقاضای مسکن در این شهر را بسیار زیاد توصیف کرد و با بیان استقبال هم استانی‌ها از طرح جهش مسکن، گفت: برای به سرانجام رسیدن این طرح بزرگ تمامی دستگاه‌های اجرایی باید تمام ظرفیت خود را بکار گرفته و در راستای کمک به قشر آسیب‌پذیر که هدف این طرح هستند تمام سعی خود را بکار ببندند.

مهندس خرم، رئیس شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان نیز در این دیدار  گفت: اتلاف سرمایه در پروسه ساخت و ساز از عوامل اصلی افزایش قیمت تمام شده مسکن است.

وی با اشاره به بحران آب در کشور، توجه بیش از پیش به میزان مصرف آب در صنایع ساختمانی و ورود به بحث تولید آب شد. وی با ارائه آماری از مصرف آب در صنایع و کشاورزی از عدم توجه به مخاطرات زیست محیطی و طرح‌های آمایش سرزمینی در توسعه صنایع و کشاورزی انتقاد کرد و آن را تهدیدی برای امنیت و سلامت جامعه دانست. 

مهندس خرم در ادامه با اشاره به طرح جهش تولید مسکن گفت: توان و ظرفیت بالایی در شرکت‌ها و پیمانکاران داخلی وجود دارد که باید شناسایی شده و منابع لازم در اختیار آنان قرار بگیرد.

وی با بیان اینکه اتلاف سرمایه در اثر طولانی شدن پروسه ساخت و ساز از دلایل اصلی ایجاد تورم در بازار مسکن و افزایش قیمت تمام شده آن است خواهان سرعت دادن به ساخت و ساز چه در روش‌های سنتی و چه در صنعتی‌سازی مسکن شد. مهندس خرم استفاده از ابزارها و روش‌های استاندارد در ساخت سنتی را یکی از الزامات حال حاضر دانست و خواهان تعریف استاندارها در این خصوص و نظارت سختگیرانه بر اجرای آن شد.

وزیر اسبق راه و ترابری در بخش پایانی سخنان خود با بیان اینکه بخش خصوصی موتور محرک اقتصاد هر جامعه‌ای است خواهان کاهش تصدی‌گری دولت واگذاری هر چه بیشتر امور به بخش خصوصی شد و هماهنگی و همکاری دولت و بخش خصوصی را اصل اساسی در پیشبرد اهداف عالیه دولت‌ها دانست.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی: تمدید تفاهم نامه مرکز تحقیقات نشان دهنده عملکرد مجموعه دفتر منطقه ای در خراسان رضوی است.

مهندس بشیر رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی در این دیدار ضمن استقبال از تمدید این تفاهم‌نامه ابراز امیدواری کرد تا در دوره جدید این همکاری که با محوریت سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی انجام خواهد شد و با استفاده از تجربیات دفتر طی سال های گذشته شاهد اقدامات موثر و ماندگاری در دفتر منطقه ای شمال شرق کشور باشیم.

مهندس بشیر با اشاره به دغدغه سازمان نظام مهندسی استان در خصوص عدم شفافیت آیین‌نامه تعارض منافع و همچنین نحوه مشارکت در طرح جهش مسکن، خواهان بازنگری در این دو مورد با هماهنگی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان‎‌ها شد.

در ابتدای جلسه حاضرین در این نشست به بیان دغدغه‌ها و راهکارهای خود در رابطه با فعالیت‌های مرکز تحقیقات پرداختند.

اهم موارد مطرح شده به شرح زیر است:

مهندس طاهری اصل:  ساختمان های موجود و ساختمان های در دست احداث/ ضرورت برگزاری دوره‌های  آموزشی تربیت مدرس انرژی و دوره‌های ممیز انرژی در خراسان رضوی جهت احصا اطلاعات ساختمان‌های استان به منظور استفاده در سامانه ملی پایش انرژی / اجرایی شدن رده‌بندی انرژی ساختمان‌ها در خصوص مبحث 19 به صورت آزمایشی در خراسان رضوی، یزد، اصفهان و استان‌های متقاضی / توجه به بحث ایمن‌سازی در رده‌بندی انرژی ساختمان

مهندس جنتی پور: اجرایی شدن مبحث 22 مقررات ملی / توجه هرچه بیشتر به بحث ساختمان‌های سبز و پایدار

در پایان این نشست تفاهم نامه مشترک بین مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی، اداره کل راه و شهرسازی استان و نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی در خصوص تمدید فعالیت دفتر منطقه ای شمال شرق مرکز تحقیقات به امضای دکتر شکرچی زاده، مهندس نژادصفوی و مهندس بشیر رسید.

تحقق خواسته های تشکل­های صنفی در گرو مطالبه گری آنان است

در ادامه مهندس خرم در جمع نمایندگان تعدادی از انجمن ها و  تشکل های صنفی گفت: تحقق خواسته های اصناف در گرو مطالبه گری آنان است.

 در این دیدار که با حضور رئیس و برخی از اعضای هیأت مدیره سازمان برگزار شد  نمایندگان تعدادی از انجمن ها و  تشکل های صنفی حضور داشتند.

مهندس خرم در این نشست با اشاره به موادی از قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به تبیین جایگاه مهم تشکل ها در این قانون پرداخت. وی تعریف  نظام مهندسی و کنترل ساختمان در ماده یک این قانون به عنوان «مجموعه قانون، مقررات، آيين‌نامه‌ها، استانداردها و تشکل‌های مهندسی،‌حرفه‌ای و صنفی» را نشان دهنده جایگاه  مهم تشکل ها و اصناف دانست و با یادآوری بند 2 ماده 2  «تنسیق امور مربوط به مشاغل و حرفه‌های فنی و مهندسی در بخش‌های ساختمان و شهرسازی» به عنوان بخشی از اهداف قانون، یکی از وظایف تشکل‌های حرفه‌ای و اصناف را مشارکت در تنسیق امور عنوان کرد.

وی با اشاره به بندهای 7 و 8 و 9 ماده 2 قانون از تشکل‌ها و اصناف خواست تا ضمن نقش آفرینی در تدوین قوانین و مقررات و تهیه و تنظیم مبانی قیمت گذاری، در راستای اجرای مقررات ملی ساختمان و اهداف ذکر شده در قانون با تمامی ارگان‌های دخیل هماهنگی و همکاری حداکثری داشته باشند.

مهندس خرم بند 10 ماده 2 با عنوان «جلب مشارکت حرفه‌ای مهندسان و صاحبان حرفه‌ها و صنوف ساختمانی در تهیه و اجرای طرح‌های توسعه و آبادانی کشور» را بیانگر نقش انجمن‌های صنفی در تهیه و تدوین طرح‌های آمایش، طرح جامع بخش و فرابخش مثل طرح‌های توسعه استانی دانست و گفت: صنوف و تشکل‌ها باید توان علمی و مهندسی اعضای خود را در این زمینه‌ها بکار بگیرند.

رئیس سازمان نظام مهندسی  خواستار مطالبه‌گری تشکل­های صنفی به عنوان بدنه بخش خصوصی شد و ضمن انتقاد از طرح در جریان اصلاح قانون نظام مهندسی در مجلس شورای اسلامی گفت: در این طرح اصلاحی نگاه قانون‌گذار به دخالت حداکثری دولت در امور نظام مهندسی به عنوان یک بخش غیردولتی تغییر کرده و نقش تشکل‌ها و اصناف در این طرح نادیده گرفته شده است. 

مهندس خرم از نمایندگان تشکل­های صنفی خواست تا ضمن مطالعه دقیق در قوانین موجود، نیازها و خواسته‌های بخش خصوصی مستند به موارد قانونی احصا شده و از مراجع تصمیم‌گیر و اجرایی کشور پیگیری و مطالبه شود. از موارد آسیب زننده به سازمان نظام مهندسی ممنوع کردن هر نوع فعالیت درآمدزا است. با این مصوبه برای سازمان نظام مهندسی لزوم ردیف بودجه روش قطعی است.

مهندس خرم با بیان اینکه اصناف مظهر مردم‌سالاری هستند تصویب طرح جاری در مجلس را به منزله نابودی تشکل‌ها و اصناف دانست و از سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها خواست تا از اصناف با توجه به وظیفه قانونی خود حمایت مادی و معنوی صورت داده و مشکلات آن‌ها را با تعامل فی‌مابین مرتفع گردانند.

رئیس سازمان در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اقدامات صورت گرفته در شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی در خصوص اصلاح تعرفه گفت: هزینه خدمات مهندسی در دنیا بین 5 تا 8 درصد هزینه ساخت است که این میزان در کشور در حدود نیم درصد است. 

وی افزود: پیشنهاد سازمان نظام مهندسی کشور برای هزینه ساخت درجه 2 مبلغ 70 ملیون و مبلغ 100 میلیون ریال به ازای هر مترمربع است و در صورتی که زمان ساخت بیش از دو سال بشود این هزینه بالاتر خواهد بود. 

مهندس خرم پذیرش هزینه ساخت واقعی در ارکان تصمیم‌گیر کشور را پیش‌زمینه اصلی در اصلاح و واقعی شدن تعرفه خدمات مهندسی دانست.

رئیس شورای مرکزی با بیان اینکه نظام مهندسی از 7 رشته هم‌تراز تشکیل شده است و چیزی به عنوان 4 رشته اصلی معنا ندارد، از نهایی شدن شرح خدمات سه رشته ترافیک، شهرسازی و نقشه برداری خبر داد که به زودی به استان‌ها ابلاغ خواهد شد.

مهندس خرم از تمامی تشکل‌ها و اصناف نظام مهندسی خواست تا ضمن پایبندی به اصول و مبانی و منافع جامعه مهندسی و بخش خصوصی از طریق گفتگو، تعامل و همفکری، مطالبه‌گر خواسته‌های به حق خود از مراجع حاکمیتی باشند.

می خواهیم سازمان نظام مهندسی را به خانه دوم مهندسان تبدیل کنیم.

در همین حال، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان با تشریح نتایج سفر اخیر خود به مشهد مقدس، گفت: می خواهیم سازمان نظام مهندسی را به خانه دوم مهندسان تبدیل کنیم.

مهندس احمد خرم با بیان اینکه سفر به مشهد پس از انتظار طولانی به دلیل توقف سفرها و محدودیت های دو ساله کرونا محقق شد، به امتیازات این سفر اشاره کرد و اظهارداشت: موضوع هدفمندی انرژی را از مشهد مقدس در کشور شروع کردیم؛ حرکتی بسیار ارزشمند که در راستای خواست اولیای دین و با موضوع صرفه جویی و پرهیز از اسراف شکل گرفت.

وی دیدار با تولیت آستان قدس رضوی را از دیگر امتیازات این سفر عنوان کرد و افزود: در این دیدار مسایل خوبی مطرح شد، ضمن آنکه ما پیشنهاد تشکیل کمیته ای را برای رفع موانع طرح های مهمی که لازم است در این کانون معنوی کشور ایجاد شود، مطرح کردیم که مورد موافقت قرار گرفت.

علاوه بر این، تصمیم گرفته شد در خصوص صرفه جویی انرژی نیز در کمیته یاد شده بحث و بررسی صورت گرفته و پیشنهاد روشنی درباره آن ارایه شود.

مهندس خرم با اشاره به استقبال صمیمانه و میزبانی گرم اعضای هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی از وی و همراهان، گفت: انتظار این است که همه ما مهربانانه، دوستانه و با رعایت انتقاد پذیری، سازمان نظام مهندسی را به خانه دوم مهندسان تبدیل کنیم تا با عشق به سازمان بیایند، با ارایه نظرات و پیشنهادات خود این مجموعه را در رسیدن به اهداف خود یاری کنند و به نظر می رسد خراسان رضوی می تواند پیشتاز این موضوع در کشور شود.

 وی طرح مسائل اساسی کشور را امتیاز دیگر سفر به خراسان رضوی دانست و خاطر نشان کرد: آمایش سرزمین، طرح جامع (master plan) بخش و فرابخش و طرح های توسعه استان ها از جمله موضوعاتی بود که در این سفر مورد تاکید قرار گرفت، چرا که بدون توجه به این موضوعات شاهد اتلاف منابع انسانی، مالی و تجهیزاتی خواهیم بود؛ بنابر این لازم است که همواره برای تحقق اهداف توسعه کشور با اسناد توسعه حرکت کرده و گام برداریم.

مهندس خرم با یادآوری پروژه های بسیار مهمی که در این استان اجرا شده است، تصریح کرد: کمربند شمالی شهر مشهد، شروع اتوبان مشهد باغچه تهران و مشهد چناران – قوچان و چهار خطه تربت 20 سال پیش آغاز و به سرانجام رسید.

وزیر اسبق راه و ترابری اضافه کرد: رکورد راه آهن سازی در آسیا و خاورمیانه در استان خراسان یکپارچه قدیم اتفاق افتاد. احداث هزار کیلومتر راه آهن بافق–مشهد طی سه سال تحقق یافت؛ نخستین راه آهنی که با سیگنالینگ تحویل شد. در تمامی این هزار کیلومتر از فناوری فیبر نوری کمک گرفتیم، ضمن آنکه کنترل های مربوطه نیز بصورت الکترونیک انجام می شد و از همه مهمتر اینکه با احداث این راه آهن، مشهد از طریق ریل به آب های آزاد دنیا متصل شد.

 وی اظهار امیدواری کرد در مقام عمل نیز بتوان با همدلی، همفکری، هماهنگی و همکاری با یکدیگر، با کیفیت و سرعت مناسب و بالا و با حداقل هزینه کارهای باقیمانده را انجام داد.

 مهندس خرم در پاسخ به پرسش دیگری در خصوص اهمیت رشته های هفتگانه مهندسی و تفاوت آن ها در مقایسه با یکدیگر گفت: قبلاً می گفتند یک رشته عمران وجود دارد و سایر رشته ها فرعی است؛ کمی که جلوتر آمدیم، گفتند چهار رشته اصلی و سه رشته فرعی داریم. ما در این دوره معتقدیم هفت رشته اصلی داریم و البته به شوخی می توان گفت چهار رشته اصلی داریم و سه رشته اصلی. سه رشته شهرسازی، ترافیک و نقشه برداری از این پس فرعی نیست بنابراین 7 رشته اصلی داریم نه 4 رشته.

در این سفر کامران جنتی پور عضو شورای مرکزی، احمدرضا طاهری اصل رئیس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیط زیست شورای مرکزی و کمیل صرامی مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان مهندس خرم را همراهی کردند.

لینک گالری تصاویر:https://iriceo.ir/index.php/photos/item/34560

در عین حال، دفتر نظارت و ارزیابی عملکرد استانها در راستای وحدت رویه و هم افزایی سازمان های استانها و انسجام در اجرای برنامه ها و اهداف عالیه قانون نظام مهندسی راه اندازی شده است.

 

در این توضیحات به نقل از مهندس خرم درباره بخشی از سخنان ایشان در این گفتگو عنوان شده است: به نظر می رسد علت و کانون برخوردها از وزارتخانه نبوده؛ اگرچه اجرای این برخوردها توسط حوزه تخصصی یعنی معاونت مسکن و ساختمان به انجام رسیده است، ضمنا پیگیری هایی هم  که استانها و سازمان کشور کرده اند، از وزیر سابق و وزیر جدید نیست.. 

 

در عین حال، تعداد دفعاتی که تماس گرفته شده و یا حضوری مراجعه شده برای وقت و ارائه توضیحات، شاید علت آن متوجه وزیر سابق و جدید نباشد. لکن این اتفاق افتاد و در روز آخر با آقای مهندس اسلامی مع الواسطه تماس داشتم که وقتی به ایشان مطلب را گفتم اظهار تاسف کردند.»

 

در همین حال، «بررسی و اتخاذ تصمیم در خصوص تشکیل مرکز یا اتاق داوری سازمان»، « بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد نحوه انتشار نشریات و تشکیلات سازمانی مربوطه» و «بررسی و اتخاذ تصمیم درخصوص پیش نویس اصلاحیه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان»؛ سه دستور کار دویست و هشتاد و یکمین جلسه شورای مرکزی اعلام شد.

 

در این جلسه پس از بررسی دستورکارها، تصمیماتی برای پیگیری امور اتخاذ شد.

در همین حال، مهندس خرم رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان ضمن تأکید بر تداوم همکاری ‏های مشترک و بدون وقفه در زمینه فعالیت های بهینه‏ سازی مصرف انرژی، خواستار عملیاتی‏ شدن مبحث 19 مقررات ملی ساختمان در کل کشور شد.

 

در ادامه این جلسه ابتدا مهندس طاهری اصل، دکتر کاری، مهندس شیخ انصاری و مهندس محقق گزارشی از اقدامات مشترک انجام شده شامل ویرایش مبحث 19 مقررات ملی ساختمان، همکاری در تهیه سامانه ملی پایش اطلاعات انرژی ساختمانها، برگزاری دوره‏ های تربیت مدرس شبیه‏ سازی انرژی و تربیت مدرس ممیزی انرژی، تهیه اینفوگرافی‏ های مدیریت انرژی، ویرایش استانداردهای 14253 و 14254، برگزاری تور آموزشی ارائه ویرایش جدید مبحث 19 مقررات ملی ساختمان و مباحث انرژی در پنج استان، تهیه چک‏ لیست‏ های اجرایی در زمینه طراحی و نظارت مبحث 19 را ارائه کردند.

 

در ادامه دکتر وطنی و دکتر شکرچی‏زاده درخصوص نحوه ادامه همکاری در زمینه عملیاتی کردن سامانه ملی پایش اطلاعات انرژی ساختمانهای کشور و نحوه ورود اطلاعات در سامانه در بخش های ساختمان های موجود و جدیدالاحداث و همچنین انجام ممیزی انرژی در ساختمان ها و برگزاری دوره‏ های مرتبط بحث و گفتگو کردند.

 

همچنین در پایان جلسه بر برگزاری تور آموزشی ویرایش مبحث 19 و مباحث انرژی ساختمان در کل استان ها تاکید و مقرر شد با هماهنگی وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی مطابق آیین ‏نامه اجرایی بهینه‏ سازی مصرف انرژی مصوب هیأت دولت، نسبت به ابلاغ چک‏ لیست ‏های مبحث 19 مقررات ملی ساختمان و عملیاتی‏ شدن مباحث بهینه ‏سازی مصرف انرژی و ممیزی انرژی اقدامات لازم انجام شود.

 در این جلسه ضمن خیر مقدم به مهمان ها و تبریک روز جهانی شهرسازی، اهم عملکرد گروه تخصصی شهرسازی در یکسال گذشته مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

 

 در این جلسه گزارش تعداد جلسات گروه و کارگروه ها و گزارش کار کارگروه های تدوین مبحث شهرسازی- کارگروه اجرای خدمات شهرسازی و همسان سازی استانها- کارگروه لوایح و قوانین، قیمت گذاری و کارشناسی (کانون کارشناسان، ماده 187 قوه قضاییه و ماده 27 نظام مهندسی ساختمان) و کارگروه آموزش و صلاحیت های پیشنهادی شهرسازی (جدول شماره 14) ارایه شد.

 

در ادامه عنوان شد در راستای تصویب کلیات مبحث انطباق شهرسازی ذیل مباحث مقررات ملی ساختمان در شورای تدوین شش فصل "کلیات"، "امنیت محیطی"، "استقرار جانمایی" ، "کاربری و بهره برداری"، "ساختمان، ارتفاع و تراکم ساختمانی" و "نما و جداره سازی" که در جلسات مشترک با حضور نماينده محترم شورای تدوين مورد بررسی قرار گرفته بود، جهت ارائه گزارش میانکار از مبحث شهرسازی در شورای تدوین به مدیر کل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان ارسال شد. 

 

نهایی کردن جدول حدود صلاحیت مهندسان شهرساز در امور شهرسازی و ساختمان و ارسال آن به معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی و نظام نامه های پیشنهادی به منظور تدوین شرح خدمات صلاحیت های شهرسازی:"تهیه طرح جانمایی ساختمان و فضا در قالب سایت پلان (طرح چیدمان فضا)"-"طرح تفکیک، افراز و تجمیع اراضی شهری و روستایی"-"برنامه ریزی انطباق کاربری اراضی شهری"- "تهیه طرح جرئیات شهرسازی (اجرایی)"- "تدوین و ارائه گزارش های مورد نیاز کمیسیون ماده 100 و ماده 5"- "گزارش فنی یا طرح توجیهی شهرسازی جهت تعیین کاربری در خارج از محدوده و حریم شهرها و افزایش یا کاهش محدوده شهرها و روستاها"- "طرح پدافند غیرعامل در ساختمان (طراحی و نظارت)"- "برنامه ریزی انطباق کاربری اراضی شهری" و "انطباق شهری ساختمان" از دیگر مواردی بودند که در جلسه مطرح شدند.

 

در این جلسه همچنین گزارش اعلام دوره های آموزشی پیشنهادی به واحد آموزش شورای مرکزی و اهم مکاتبات ارائه شد و سپس اعضای هیات مدیره سازمان های نظام مهندسی ساختمان سوالات و موارد مربوطه را مطرح کردند.

 

در پایان جلسه از مهندس فواد مرعشی به پاس خدماتی که در چهاردهه گذشته در حوزه شهرسازی داشته، تقدیر و تشکر و لوح تقدیر از طرف ریاست سازمان به ایشان اهدا شد.

 

در متن تقدیرنامه مهندس خرم، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان آمده است:

«بسمه تعالی

 

جناب آقای  مهندس سید فتح الله فواد مرعشی 

عضو پیشکسوت و شایسته جامعه مهندسان شهرساز کشور

 

باسلام و دعای خیر؛

بدون تردید  پیشرفت، ترقی و تعالی کشور در عرصه های مختلف مدیون اراده، تلاش، خلاقیت و آینده نگری افراد متخصص و متعهد است که دل در گرو  اعتلای میهن دارند. خدمات ارزنده جنابعالی طی چهار دهه گذشته در حوزه شهرسازی نقش بسیار مهمی در  پیشبرد امور شهرسازی در کشور داشته که قطعاً مورد استفاده و بهره برداری مهندسان جوان خواهد بود.

 

بدینوسیله از تلاشهای ارزشمند و خستگی ناپذیر جنابعالی در این حوزه مهم تشکر و قدردانی نموده و  برای جنابعالی سلامتی و  توفیقات روز افزون از درگاه ایزد منان مسئلت می نمایم.»

 

•درخصوص صلاحیت‌های جدید از جمله طراحی داخلی تجارب سایر کشور‌ها (کانادا) بررسی و برای توسعه و گسترش این صلاحیت در ایران مواردی طرح شد که براساس موارد مطروحه معماران در صورت گذراندن دوره‌های تخصصی مذکور و قبولی در آزمون نهایی می‌توانند از مزایای دوره مذکور استفاده نموده و موفق به اخذ صلاحیت فوق شوند. ضمنا تدوین شرح خدمات معماری داخلی در اولویت گروه تخصصی می‌باشد.

 

•پیشنهاد تشکیل کارگروه حریق در گروه تخصصی معماری شورا ارائه شد که این کارگروه برای هدف‌های بعدی مبنی بر استفاده از مهندسین ذیصلاح برای کنترل نقشه‌های آتش نشانی پروژه‌ها در سازمان نظام مهندسی است.

 

•پیگیری مغایرت‌های مباحث مقررات ملی ساختمان در مبحث ۳ و ۴ در جلسات گروه

 

*با توجه به مشکلات موجود اکثر استان‌ها در مورد تداخل مسئولیت‌های میان رشته‌ای در خصوص طراحی و ارائه جزئیات اتصال غیر سازه ای، الحاقی و دیوار‌های جداکننده و بررسی شرح خدمات مهندسین طراح معماری، محاسب سازه و شرح خدمات ناظران عمران و ناظر معمار طی نامه‌ای نسبت به تفکیک شرح خدمات مطابق مباحث مقررات ملی اعلام نظر شد.

 

•تشکیل کمیته نما در استان‌ها برای کنترل نما طبق دستورالعمل و چک لیست

 

 

وقت آن رسیده است که سازمان نظام مهندسی ساختمان، اقدامی در باز آفرینی نما‌های ساختمانی و سیمای خیابان‌های شهری ایران به عمل آورد. امروزه پس از سه دهه آموزش مستمر فراگیر و ترویج عمومی معماری از طریق صنف مهندسی ساختمان، بیشتر ایرانیان با صنف معماری و معماران آشنا شده اند و فرصت خوبی برای عمومی کردن معماری و تولید نما‌های ساختمانی سازگار با هویت ایرانی ایجاد شده است اما در حال حاضر هیچ سند همگانی قابل فهم برای تولید معماری و آفرینش نمای ابنیه استاندارد و سازگار با حس هویت محلی وجود ندارد.

 

تهیه دستورالعمل راهنمای طراحی نما‌های ساختمانی هر شهر را در کانون این هدف قرار داده و آن را تنها راه برای حفظ انسجام بصری بنا‌های شهری می‌داند و فراتر از سلیقه مهندسان و سازندگان وشهروندان بهره بردار، یک حق و تکلیف در ارتباط با هویت و پایداری شهری است. تاکید بر تهیه نظام نامه طراحی ویژه شهر‌های منتخب هر استان است و تهیه نظام نامه تیپ برای تمام استان‌ها و شهرستان‌ها به تهی شدن محتوای نظام نامه منجر خواهد شد.

 

در تهیه شرح خدمات راهنمای طراحی نما‌های ساختمانی هر شهر، موضوعات زیر مورد توجه قرار می‌گیرد:

•بررسی ساختار نظام نامه‌های موجود در خصوص نماسازی و کنتترل سیمای ساختمان‌ها در کشور

•تشخیص محور‌های اصلی در منظر شهری و نمای ساختمان‌ها

•توجه به تنوع پهنه‌های سرزمینی موثر بر سیما و منظر ساخت و ساز

•بررسی ضوابط و سیاست‌های ابلاغی مرتبط در مقررات ملی ساختمان

•بررسی ضوابط بالادستی ابلاغی وزارت خانه‌ها و مراجع قانونی در زمینه سیمای ساختمان‌ها

•حضور نمایندگان تخصصی و طراحان و تهیه کنندگان راهنمای طراحی در پهنه‌های اقلیمی و فرهنگی یا استان‌های منتخب در جلسات کارگروه

 

با توجه به اهمیت موضوع نما و مکاتبات شورای مرکزی با سازمان نظام مهندسی استان‌ها مبنی بر تاکید بر ظرفیت سازی، کار فرهنگی و باز تعریف احیای مفاهیم معماری در بررسی طرح نمای ساختمان‌ها به لحاظ فرم، شکل، مصالح و تاثیر بر سیما و منظر شهری و تطبیق با الگو‌ها و آموزه‌های فرهنگی معماری ایرانی- اسلامی و همچنین در راستای ایفای وظایف قانونی بر اساس بند ۱ از ماده ۲ قانون نظام مهندسی ساختمان کشور، احیای مفاهیم معماری سیما و منظر شهری و مصوبه ضوابط و مقررات ارتقاء کیفی سیما و منظر شهری شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب ۱۳۸۷ که تهیه نقشه حجمی ابنیه و راندوی مصالح به‌کار گرفته شده در ابنیه جدید را از جمله وظایف مهندسان طراح معمار منظور کرده است.

 

همچنین با توجه به شرح خدمات مصوب سال ۱۳۷۸ ابلاغی وزارت راه و شهرسازی انجام خدمات مازاد بر موارد منعکس شده در شرح خدمات مصوب مذکور را مستحق حق الزحمه مازاد دانسته است.

 

اعضای گروه تخصصی معماری شورای مرکزی به منظور بسترسازی و ایجاد شرایط و ترویج خدمات یاد شده در سطح کشور اقدام به تهیه شرح خدمات و برآورد و تهیه حق الزحمه پیشنهادی بابت مدل سازی و تصویر سازی سه بعدی اجرایی و فاز ۲ نما به منظور ایجاد وحدت رویه در استان‌ها و مبنا قرارگرفتن در توافق با کارفرمایان نموده است.

 

تشکیل کمیته نما و برگزاری جشنواره ساختمان برتر به عنوان تجارب برخی از استان‌ها در جهت ترویج نمای معماری ایرانی است. کمیته بررسی نما در استان‌ها راه اندازی شود و ترویج گسترده استفاده از مصالح بومی و معماری بومی انجام گردد و به صورت موضوعی و موضعی در خصوص مفاهیم معماری ایرانی، مصالح، مبحث ۱۹، درز انقطاع و... بررسی‌های لازم در کمیته‌های نما به عمل آید.

 

جای اصل نظام تشویق در نظام مهندسی خالی است؛ شناسایی الگو‌های باارزش و بحث بهره گیری از فناوری نوین ساختمانی در صنعت ساختمان. آنچه مهم است مشاورین املاک و بازاریان هستند که در بازار قیمت را تعیین می‌کنند و به خریداران تحمیل می‌‌کنند، ساختمان‌های واجد ارزش شناسایی شوند. در این خصوص تجارب استان قزوین در خصوص جشنواره ساختمان برتر بررسی شد. بحث‌های صرفه جویی در مصرف انرژی – منابع تجدید ناپذیر- فناور‌های نوین ساخت- صنعتی سازی – مدیریت ساخت در این جشنواره در جهت کیفیت ساخت بررسی می‌شوند.

 

شهرسازی با هدف مدیریت بهتر شهر به‌عنوان یک علم میان‌رشته‌ای، زبان مشترک و هماهنگ‌کننده تمام علوم مربوط به مدیریت شهر است. از گذشته تاکنون هر زمان صحبت از نظام‌مهندسی ساختمان و موضوع تائید و امضا محاسبات، نقشه‌ها و نظارت بر اجرای یک بنای ساختمانی مطرح بود، صرفاً نام چهار رشته مهندسی (عمران، معماری، برق و مکانیک) مطرح می‌شد. خوشبختانه در سال ۱۳۷۴ قانون نظام مهندسی طوری اصلاح شد تا در خصوص بسیاری از ساختمان‌ها و فضا‌های عمومی، سایر تخصص‌ها از جمله نقشه‌برداری، ترافیک و شهرسازی نیز در ترکیب تخصص‌های مهندسی نظام‌مهندسی قرار گیرند.

 

البته حضور مهندسین شهرساز نمود‌های متفاوتی از جمله احقاق حقوق شهروندی دارد. در راستای پیشبرد هدف احقاق شهروندان در عرصه‌های عمومی به طور بنیادی ظرفیتی تحت عنوان شهرسازی وکالتی (‏advancacy ‎planning‏) در جهان وجود دارد و شهرسازان به عنوان متخصصی که در این زمینه هم آموزش دیده اند و هم کار تجربه کرده اند، به عنوان ‌‏«وکیل شهرساز» (‏advancacy planers‏) می‌توانند وظیفه احقاق حق شهروندان در حوزه عمومی را بر عهده گیرند.

 

این کار موجب ‏می شود که شهروندانی که از حقوق خود در عرصه عمومی اطلاع ندارد، یا حتی اگر اطلاع دارند به طور تخصصی قادر به پیگیری آن و ‏جلوگیری از زیر پا گذاشتن آن نیستند، یاری شوند تا به حق خود در عرصه عمومی دست یابند. وظیفه " «وکیل شهرساز » هم توسط ‏اشخاص حقیقی و حقوقی می‌تواند سازماندهی و عملیاتی شود.

 

امضا شهرساز و تایید طرح‌ها توسط یک مهندس شهرساز از جمله موضوعاتی است که کماکان مورد غفلت دستگاه‌های اجرایی به ویژه شهرداری‌های برخی از شهر‌ها واقع شده است. لازم است در ابتدا به جایگاه خدمات شهرسازی در قوانین پرداخته و در ادامه به مکاتبات متعدد درخصوص منع واگذاری خدمات شهرسازی به افراد فاقد صلاحیت بپردازیم. 

 

۱- جایگاه خدمات شهرسازی در قانون نظام‌ مهندسی و کنترل ساختمان

قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

‌ماده ٢ – اهداف و خط مشی

بند ٢ – تنسیق امور مربوط به مشاغل و حرفه‌های فنی و مهندسی در بخش‌های ساختمان و شهرسازی.

بند ٩ – الزام به رعایت مقررات ملی ساختمان، ضوابط و مقررات شهرسازی و مفاد طرح‌های جامع و تفصیلی و هادی از سوی تمام دستگاه‌های دولتی، شهرداری‌ها، سازندگان، مهندسین، بهره‌برداران و تمام اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با بخش ساختمان به‌عنوان اصل حاکم بر کلیه روابط و فعالیت‌های آن‌ها و فراهم ساختن زمینه همکاری کامل میان وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداری‌ها و تشکل‌های مهندسی و حرفه‌ای و صنوف ساختمان

ماده ١۵ – اهم وظایف و اختیارات هیئت‌مدیره سازمان‌های نظام مهندسی

بند ۴- همکاری با مراجع مسئول در امر کنترل ساختمان از قبیل اجرای دقیق و صحیح مقررات ملی ساختمان

و ضوابط طرح‌های جامع و تفصیلی و هادی شهر‌ها توسط اعضای سازمان حسب درخواست.

بند ۸ – تنظیم روابط بین صاحبان حرفه‌های مهندسی ساختمان و کارفرمایان و کمک به مراجع مسئول در بخش ساختمان و شهرسازی درزمینهٔ ارجاع مناسب کار‌ها به صاحبان صلاحیت و جلوگیری از مداخله اشخاص فاقد صلاحیت در امور فنی.

بند ١٠ – کمک به ارتقای کیفیت طرح‌های ساختمانی، عمرانی و شهرسازی در محدوده استان و ارائه گزارش برحسب درخواست، شرکت در کمیسیون‌ها و شورا‌های تصمیم‌گیری در مورد این‌گونه طرح‌ها و همکاری با وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداری‌ها درزمینهٔ کنترل ساختمان و اجرای طرح‌های یادشده با استفاده از خدمات اعضای سازمان استان.

ماده ۲۰ آیین نامه اجرایی ماده (۳۳) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

اشخاص حقوقی یا دفاتر مهندسی طراحی ساختمان که توانایی طراحی و اجرای پروژه را به‌صورت توأم دارند، می‌توانند از وزارت مسکن و شهرسازی درخواست صلاحیت طرح و ساخت، بنمایند.

۲- جایگاه خدمات شهرسازی در مقررات ملی ساختمان

در مبحث دوم مقررات ملی ساختمان (نظامات اداری) به موضوع لزوم استفاده از افراد واجد صلاحیت برای ارائه خدمات شهرسازی اشاره شده شده است

ماده ۴ مبحث دوم مقررات ملی ساختمان

کلیه طرح‌های ساختمانی و نقشه‌ها و مـدارک فنـی آن از جملـه معمـاری، سـازه، تأسیسات مکانیکی و تأسیسات برقی منحصراً باید توسط دفاتر مهندسی طراحـی سـاختمان یـا طراحـان حقـوقی ساختمان در حدود صلاحیتی که در زمینه طراحی دارای پروانه اشتغال از وزارت مسـکن و شهرسازی میباشند.

طبق شرایط و ضوابط زیر و مطابق با قرارداد‌های همسان که نمونه آن پیوست شرح خدمات مهندسان رشته ساختمان است و با صاحبکاران باید منعقد نماینـد، انجـام شـود.

شهرداری‌ها یـا سـایر مراجع صدور پروانه نیز موظف‌اند نام و مشخصات طراحان واجــد شـرایط را کـه تــوسط صـاحبکـاران معـرفی شده اند، در پروانه‌های مربوط قید نمـوده و تنهـا نقشه‌هایی را بپذیرند که حسب مـورد توسط مسول دفترمهندسی طراحی به اتفاق طراح حقیقی آن یا طراح حقوقی به اتفاق طراح حقیقی آن طرح در حدود صلاحیت و ظرفیت مربوط امضا و مهر شده و مشخصـات فنـی کـار و نقشـه هـای اجرایـی آن براساس شرح خدمات مهندسان رشته هـای سـاختمان انجـام پذیرفتـه و مـورد تاییـد سـازمان استان قرارگرفته باشد.

طراح ساختمان حسب رشته تخصصی خود پاسخگوی تمامی مراحل و مسائل آن طـرح، بـه سازمان استان، شهرداری، سایر مراجع صدور پروانه و یا سایر مراجع کنترل میباشد.

بند ۷ ماده ۴ مبحث دوم مقررات ملی ساختمان

 

نظر به اینکه تراکم ساختمانی، کاربری آن، رعایت حقوق همسایگی، مسائل و بازتاب‌های ترافیکی، ارزش‌های هویتی، انطباق تـراکم جمعیتـی یـا سـاختمانی، مسائل ایمنـی در هنگـام وقـوع حوادث غیرمترقبه، حفظ فضای باز به ازای واحد‌های احـداثی و نظـایر آن در زمین‌های مربـوط بـه احداث مجتمع‌ها و مجموعه‌های ساختمانی نیازمند مشارکت و اعلام نظر متخصصـان رشـته شهر ساز و بعضاً رشته ترافیک می‌باشد شهرداری‌ها موظف‌اند در تمامی ساختمان‌هایی که ضرورت توجه و رعایت به مـوارد فوق احساس شود، نسبت به استفاده از خدمات مهندسان شهر ساز و ترافیک بهره‌برداری نمایند ضمناً به سازمان‌های استان‌ها توصیه می‌شود در خصـوص طراحـی ساختمان‌های گـروه «د» و مجتمع‌های ساختمانی از خدمات مهندسان شهر ساز در امور طراحی به‌منظور ایجاد همـاهنگی بـا ساختمان‌های مجاور و رعایت مسائل شهرسازی استفاده شود.

 

متن کامل این پیام به شرح ذیل است:

 

شهرها را می توان قدیمی ترین، مهم ترین و پیچیده ترین دستاورد بشر در طول تاریخ دانست که خود منشأ شکل گیری بسیاری از تمدن ها در قرون و اعصار مختلف بوده اند. اصولأ زندگی اجتماعی انسان با پدیده یکجا نشینی آغاز شد و همین تجمع های کوچک هسته های اولیه شهرها را به وجود آوردند.

 

هر چند اصول و متدهای شهرسازی در ایران از قبل از دوره هخامنشیان پایه گذاری شد که نمونه آن را در تپه هگمتانه همدان که با نقشه بسیار منظم  اولین پایتخت ایران بوده است، می توان مشاهده کرد ولی سابقه شهرسازی به معنای امروزی آن کوتاه و به اوایل قرن بیستم میلادی باز می گردد. 

 

متعاقب شکل گیری انقلاب صنعتی در اروپا، شهرها که تا قبل از آن رشدی بطئی داشتند به یکباره با افزایش جمعیت و توسعه فیزیکی قابل توجهی مواجه شدند که موجب بروز مشکلات فراوانی شد. 

 

در راستای رفع این مشکلات، علم شهرسازی با هدف ساماندهی و ارتقای کیفیت شهرها پا به عرصه ظهور نمود. شهرسازی امروز از یک نیاز فراتر رفته و به یک ضرورت تبدیل شده است، زیرا جمعیت شهرنشین در سراسر جهان رو به افزایش دارد و علم شهرسازی باید بتواند زمینه های لازم را برای تأمین محیطی توأم با آسایش، آرامش و رفاه برای شهروندان فراهم سازد.

 

 امروزه تلاش برای ایجاد شهرهای زیبا، با کیفیت و کارآمد به یک مسابقه جهانی تبدیل شده و همه کشورهای جهان و به خصوص کشورهای توسعه یافته در تلاش هستند تا با ارتقای کیفیت های محیطی و بصری شهرهای خود آن ها را به ویترینی از بهترین دستاوردهای علمی و فناوری خود مبدل سازند تا با جذب گردشگر فراوان اقتصاد ملی خود را هرچه بیشتر رونق بخشند. 

 

امید است در سال پیش رو تکلیف نظارت بر اجرای طرحهای شهرسازی که مغفول مانده است، روشن و نقش قانونی سازمان نظام مهندسی دیده شود و شهرهای عاری از آلودگی های زیست محیطی توام با آسایش، آرامش و حرفه اقتصادی طراحی و اجرا با پافشاری بر ضوابط، معیارها و استانداردهای شهرسازی داشته باشیم.

 

احمد خرم، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان